Wat is een voorste kruisband ruptuur?
De knie bestaat uit veel verschillende structuren die ervoor zorgen dat het gewricht gestabiliseerd wordt tijdens bewegingen. Zo heeft de knie twee menisci gelegen binnen in de knie, een ligament (band) aan de binnenzijde van de knie en een ligament aan de buitenzijde van de knie. Binnen in de knie lopen nog twee ligamenten, de kruisbanden. Deze kruisbanden verbinden het bovenbeen met het onderbeen, remmen bepaalde bewegingen en zorgen voor stabiliteit tijdens het bewegen.
Bij een ruptuur van een kruisband scheurt een of beide kruisbanden door vaak een explosieve beweging waarbij veel rek op deze structuur komt te staan en het ligament dit niet aan kan. Bij een ruptuur komen dan ook veel verschillende klachten kijken die erg vervelend kunnen zijn voor sport en alledaagse activiteiten.
Hoe herken ik een kruisband ruptuur (wat zijn de symptomen?)
Bij het scheuren van een kruisband is vaak een knap te horen en te voelen gevolgd door pijn. Dit gebeurd vaak wanneer de knie een explosieve beweging (vaak bij het sporten) maakt waarbij de structuur zodanig op rek gebracht wordt, dat dit teveel is. Dit is vaak een rotatie beweging van het bovenbeen ten opzichte van het onderbeen waarbij het onderbeen gefixeerd op de grond blijft staan, of een forse overstrekking van de knie. Meestal ontstaat er vrij snel een zwelling en voelt de knie warm aan. Lopen op het aangedane been is lastig en voelt erg onstabiel, er is een gevoel van door de knie heen zakken. Dit door de knie heen zakken noemt men ‘giving way’. Giving way ontstaat omdat er een structuur in de knie die meehelpt bij het stabiliseren, niet meer naar behoren functioneert.
De symptomen op een rijtje:
- Hoorbare en voelbare knap
- Vrij snelle zwelling en warme knie
- Onstabiel gevoel van de knie (giving way)
- Pijn aan de knie
- Bewegingsbeperking van de knie
Wat zijn de oorzaken van een kruisband ruptuur?
Vaak ontstaat een kruisband ruptuur tijdens het sporten. Met name sporten waar veel explosieve draaibewegingen bij nodig zijn staan vaak aan de basis van een kruisband trauma. Denk bijvoorbeeld aan voetbal, hockey, basketbal en skiën. Een kruisband scheurt altijd als gevolg van een trauma, een plots moment waarbij teveel rek op het ligament komt wat resulteert in een ruptuur. Een voorste kruisband scheurt meestal door een plotselinge explosieve draaibeweging van het bovenbeen waarbij het onderbeen gefixeerd op de grond blijft staan. Een achterste kruisband ruptuur ontstaat meestal door een overstrekking van de knie. Het onderbeen beweegt dan naar achter ten opzichte van het bovenbeen. Dit kan bij het sporten ontstaan, maar ook door een aanrijding (‘dashboardtrauma’), waarbij er een frontale botsing plaats vindt.
Het diagnosticeren van een kruisband ruptuur
Na het trauma gaat men vaak direct naar de eerste hulp of naar de huisarts. Deze zal aan de hand van het verhaal en het uiterlijk van de knie een aantal testen uitvoeren om te kijken hoeveel speling er is van het onderbeen ten opzichte van het bovenbeen. Als deze testen aantonen dat er een mogelijke ruptuur is, zal er middels aanvullend onderzoek gekeken worden of dit ook daadwerkelijk zo is. Dit aanvullend onderzoek wordt in het ziekenhuis uitgevoerd middels een MRI-scan.
Het behandelen van een kruisband ruptuur
Een kruisband ruptuur kan geopereerd worden, maar dit is niet altijd noodzakelijk. De orthopeed zal aan de hand van het aanvullende onderzoek bepalen wat de beste optie is om voor optimaal herstel te zorgen. Bij jonge sporters zal vaker voor een reconstructie (operatie) gekozen worden dan bij ouderen.
Na een operatie dient er een revalidatie traject met de fysio gestart te worden. Dit gehele revalidatie proces zal ongeveer negen maanden duren. Gedurende deze negen maanden zal de fysiotherapeut samen met de patiënt de knie geleidelijk weer sterker maken tot deze weer volledig sport specifiek belastbaar is.
